آشنایی با جاذبه های گردشگری نیشابور
به گزارش وبلاگ صنعت چاپ، جاذبه های گردشگری نیشابور با توجه به توسعه صنعت گردشگری، بناهای تاریخی، مذهبی فراوان و آرامگاه مشاهیر بسیار زیاد مورد استقبال قرار می گیرد.
جاذبه هایگردشگری نیشابور با توجه به توسعه صنعت گردشگری در این شهر بسیار مورد توجهگردشگران نهاده شده است، بطوریکه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری،منطقه نیشابور را منطقه نمونه گردشگری در ایران معرفی نموده است. با توجه به تاریخنیشابور این شهر دارای بناهای تاریخی و مذهبی بسیاری است که قابلیت گردشگری دارند.این آرامگاه ها و بناهای تاریخی مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی است. بهترینزمان برای سفر به نیشابور بهار و پاییز می باشد.
گنبدهای شهمیر
یکی از دیدنی های نیشابور گنبدهای شه میر هستند که در حدود 10 کیلومتری جنوبنیشابور واقع شده اند. این گنبدها که به فاصله 15 متری از هم قرا گرفته اند و برکنار راه این شهر به کاشمر در میان قبرستان قدیمی قرار دارند، به نام های مهروا،مهرآباد و شهمیر- شه مهر معروف اند. کلمه مهر که در همه اسامی مشترک است نشانگرپیوند این مکان به آیین مهرپرستی ایران باستان می باشد.
این بنا کهاز دیدنی های اطراف مشهد است، در نوع خود یک شاهکار به حساب می آید، پلان هشت ضلعیاز خارج و فضای چهارضلعی از داخل، ورودی عریض، دیوارهای قطور همه بر زیبایی و شگفتیآن می افزاید. چیزی که از همه این ها جالب تر است، وجود یک راه زیرزمینی در آنجاست که احتمالاً به اسحاق آباد می رسد(یا درود). قابل به ذکر است که این تونل زیرزمینیهم اکنون غیر قابل استفاده است و هیچ گونه بازدیدی از آن صورت نمی گیرد و افرادمجهز و مسلح هم حتی به دلیل کمبود اکسیژن نتوانستند بیش از 4 کیلومتر پیش بروند.
افلاک نمایخیام
مجتمع اخترشناسی و افلاک نمای خیام یکی از بزرگترین طرح های علمی در ایراناست. این مجتمع یکی از مراکز پژوهشی در حال ساخت در نیشابور است. این مجتمعاخترشناسی و افلاک نما یکی از بزرگترین طرح های علمی و گردشگری ایران است. افلاکنمای این بنا بزرگترین افلاک نمای خاورمیانه است. مجتمع فرهنگیافلاک نمای خیام با زیربنای 2 هزار و 889 متر مربع شامل 2 هزار و 800 متر مربع سقفمحصور، 37 متر مربع رواق کناری، 52 متر مربع کنسول و پیشامدگی ساختمان و سردر ورودیاست که در سه طبقه احداث شده است.
این پروژه ازسال 1379 به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان واگذار شده است که تا به امروز بیشاز 80 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. گنبد افلاکنمای خیام، 23 متر قطر داشته و از گنجایش بین 300 تا 350 نفر برخوردار است. اینافلاک نما که کلنگ احداث آن در سال 1377 زده شد، با وجود اهمیتی که از لحاظ علمی،فرهنگی و گردشگری دارد، اما همچنان مورد بی توجهی مسؤولان واقع شده است.
منطقه حفاظتشده بینالود
منطقه حفاظت شده بینالود با مساحت یک هزار و 600 هکتار و منطقه حفاظتشده بینالود که 67 هزار هکتار آن متعلق به نیشابور است، به مناطق حفاظت شده اینشهرستان اضافه شد. هدف از این اقدام حفاظت هر چه بهتر از تنوع محیط زیست منطقهبوده است. منطقه حیدری به دلیل محصور شدن در یک منطقه خاص و نبود امکان گذار حیاتوحش به سایر مناطق، با مشکل تبدیل شدن به یک جزیره زیستی روبرو بود. به همین دلیلمنطقه بینالود در نزدیکی منطقه حیدری به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی گردید تا بهنوعی پشتوانه گونه های زیستی منطقه حیدری باشد.
منطقه حفاظت شدهحیدری یک منطقه حفاظت شده محیط زیست در ایران، شهرستان نیشابور، مجاور با رشتهکوه بینالود است. منطقهٔ حیدری در حدود 70 کیلومتری شهر نیشابور واقع شده است و یکیاز شکارگاه های شرق کشور ایران محسوب می گردد. این منطقه در مجاورت پناه گاه حیاتوحش حیدیری واقع شده است. منطقه ی حیدری نیشابور، که در منتهی الیه غربی رشته کوه بینالودواقع شده و داری سیمای کوهستانی و صخره ای، تپه ماهورهای فراوان و دره هاینسبتا عمیق، اکوسیستمی فعال با ذخیره گاه های طبیعی با تنوع فون و فلور قابل ملاحظه،می باشد. این منطقه، یکی از بهترین شکارگاه های شرق کشور محسوب می گردد. منطقه یحیدری، علاوه بر در بر دریافت توده های جنگلی ارس شهرستان نیشابور، یکی از مهمترینزیستگاه های قوچ و میش اوریال در سطح کشور است.
آرامگاه بیبی بانو شطیطه
زیارتگاه بی بی شطیطه (رحمة الله علیها) در شهرستان نیشابور، غرب نیشابورو در خیابان امام خمینی (رحمة الله علیه) در وسط میدانی بنام شطیطه قرارگرفته است.فضای میدان در حدود 6000 متر مربع بوده و بقعه بی بی شطیطه با مساحت تقریبی 1000متر داخل این میدان نهاده شده است.
از تاریخاولین بنا یا آرامگاه ساخته شده بر مزار بانو اطلاع دقیقی در دست نیست؛ ولی احتمالمی رود پس از تجدید حیات شهر بعد از زلزله ی ویرانگر سال 808 هـ.ق، بنای یادبوددیگری بر مزار بانو احداث شده و آن نیز در طی سـال های بعد مسلماً بارها تعمیرو بازسـازی شده باشـد. آخرین بنا، بنایی چهار گوش، مسـقف (خانه) و کوچک از خشت وگل بوده که در گوشه ی یک قبرسـتان قدیمی واقع شده و قدمتی حدود 200 تا 300 سالداشته است.
این بنا تاسال 1359 هـ. ش باقی بود تا این که بقعه ی جدیدی برای بانو شطیطه، در همان سال بههمت مرحوم حاج عباس ترقی و جمعی از خیرین منطقه و شهرستان ساخته شد. قبرستان قدیمیاطراف بقعه نیز در سال 1372 با اجرای طرح ساماندهی شهری (در محله ی رسولی ـ سرآبکوشک) به یک فضای سبز عمومی یا میدان شهری تبدیل شد که با توجه به قرار دریافتآرامگاه بانو در مرکز آن، به میدان بی بی شطیطه معروف گشت.
بقایای شهرکهن نیشابور
شهر کهن نیشابور به آثار و مانده هایی از شهر نیشابور در دوره تاریخیای از ساسانیان تا حمله مغول به نیشابور اطلاق می گردد با مساحت حدود 350 هکتار .محدوده شهر کهن نیشابور شامل خرابه ها یا آثار مدفون در خاک است که طی پژوهش هایباستان شناسی در نیشابور نمایان می گردد. این محدودهٔ فرضی که دقیقاً مرزهای آنمعین نیست با وسعتی بسیار در کنارهٔ جنوب شرقی شهر کنونی نیشابور به شکل تپه ها وخرابه های باستانی به نام های کهندژ، محوطه آلب ارسلان، تپه های کارجی، تپه سلطانمیدان، تپه طلایی، تپه نصیرآباد، تپه کلاته محمد جان، تپه حصارنو، سبزپوشان، شادیاخ،تپه مدرسه، بازار، قنات تپه، تپه تاکستان نامور است.
تعدادی ازخرابه ها کاملا در زیر خاک مدفون شده اند اما به وسیلهٔ پشته ها و فروافتادگی هایمزارع کشاورزی و مقدار زیادی سفال و آجر شکسته و آثار مختلفی از حفاری های غیرقانونی معلوم و معین می گردند. نقشهٔ های توپوگرافی از نیشابور قدیم کاملاً دقیق نیستزیرا باستان شناسان در نیشابور هنوز پیروز به مشخص دقیق محل نیشابور قدیم نشده اندو همگی بر پایه نیشابور تا پیش از حمله مغول است. شهر قدیم نیشابور مربوط به دوران هایتاریخی پس از اسلام است و در حاشیه جنوبی نیشابور کنونی واقع شده است.
آرامگاهعطار
بنایی است تاریخی که در دوره تیموری توسط امیر علی شیر نوایی روی قبر عطار نیشابوریساخته شد. در دوره های پهلوی دوم بازسازی کامل و دهه 70 نیز بازسازی مختصر شد. فریدالدینعطار نیشابوری شاعر و عارف نامی ایران در حدود سال 540 هجری متولد و در سال 618درگذشت. آرامگاه وی در خیابان عرفان واقع در نیشابور کنونی هر ساله پذیرای علاقه مندانبه ادب و فرهنگ ایرانی است.
مسجد جامعنیشابور
بنای مسجد جامع نیشابور، در مرکز شهر نیشابور واقع شده و بر اساسکتیبه تاریخی آن که بر روی یکی از جرزهای ایوان جنوبی نصب شده، در سال 889 هـ.ق.،توسط پهلوان علی بن بایزید -معاصر سلطان حسین بایقرا- ساخته و بر اساس کتیبه بالایمحراب، در دوره صفوی بازسازی شده است.
بازسازی هایدوره صفوی به اندازه ای است که مانع می گردد اطلاعات دقیقی از مسجد دوره تیموری بهدست آید. بنای کنونی مسجد، با نقشه ی دو ایوانی، دارای چهار شبستان در جهات مختلفو سه در در اضلاع شمالی، شرقی و غربی است. مساحت کل مسجد حدود 7083 و زیر بنای آن 4377متر مربع است ورودی اصلی مسجد، از جانب شمال و پشت ایوان شمالی است. این ورودی، ازبیرون دارای سردری با تزیینات مقرنس کاری است که ساختمان آن، مربوط به تعمیراتدوره های بعدی است. بر دو طرف این سر در، دو سنگ نبشته از شاه عباس اول مورخ 1021هـ.ق. و متضمن فرامینی، نصب شده است.
آرامگاهخیام
مرداد سال 1335 انجمن آثار ملی در نامه ای به مهندس هوشنگ سیحون نوشت که وضعبنای موجود آرامگاه حکیم عمر خیام متناسب با شخصیت علمی و هنری خیام نیست و انجمندر نظر دارد در این مورد اقداماتی به عمل آورد. از وی خواسته شده بود طرح و نقشهجدیدی متناسب با شخصیت خیام طراحی کند. محل جدید آرامگاه انتخابی سیحون در گوشهشمالی باغ مورد تایید انجمن نهاده شد و در پی آن طرح پیشنهادی وی در 1337 بهدانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فرستاده شد.
در سال 1338ساخت آرامگاه شروع شد و در این سال قسمت های عمده کار از جمله گودبرداری، بتن ریزی هایبنا و طرح محوطه به اجرا درآمد. در سال 1341 کار ساختمان آرامگاه به پایا ن رسید. ارتفاعمقبره 22 متر است و استخوان بندی اصلی آن فلزی محاط در پوشش بتنی است. شکل بنا درپایین تقسیم بندی 10 گانه دارد و فاصله پایه ها 5 متر است.
اضلاع بنامستقیما به سمت بالا ادامه یافته و به صورت اشکال هندسی منظم تورفتگی پیدا می کنندو بعد به صورت تقریبا مخروطی شکل به هم رسیده شبه گنبدی را در بالا به وجود می آورندکه قسمت عمده آن مشبک و تو خالی و یادآور وبلاگ صنعت چاپ ای است که نماد شخصیت علمی و وبلاگ صنعت چاپشناسی خیام تلقی می گردد.
سطح داخل وخارج مقبره با کاشی های معرق و اشعار خیام مزین شده است. روکار بنا معرق کاری سنگیاست و با قطعات نازک سنگ های محکم و شفاف ساخته شده است. در کنار آرامگاه 7 خیمهسنگی بسیار زیبا وجود دارد که در زیر هرکدام یک حوض آب با کاشی فیروزه ای رنگساخته شده است.جمع آوری: مجله اینترنتی وبلاگ صنعت چاپ
منبع: setare.com