تاکید مدیرکل دفتر چاپ وزارت ارشاد بر توجه به زبان فارسی در محصولات چاپی - وبلاگ صنعت چاپ

به گزارش وبلاگ صنعت چاپ، مهرزاد دانش مدیرکل دفتر چاپ در پیامی به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی بر توجه به این زبان در محصولات چاپی تاکید نمود.

به گزارش گروه فرهنگی وبلاگ صنعت چاپ، به نقل از روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مهرزاد دانش مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی در پیغامی به لزوم توجه به زبان فارسی در محصولات چاپی اشاره نمود، متن این پیغام به توضیح ذیل است:

زبان یک ملت، دربردارنده گنجینه هویتی، فرهنگی، تاریخی، گفتمانی و تمدنی مردمان یک سرزمین است؛ عرصه ای که هم گذشته ها را می کاود و هم زاینده آینده است، هم اساسی ترین ماهیت پیوند مردم را که گفتار و نوشتار است، صیقل می دهد و هم بار گرانقدر معرفت و دانش را در پهنه پرگستره نسل ها و اقلیم ها، نقل می نماید، هم زیباییِ هنر را در چیدمان واژگان و آهنگ سخن متبلور می سازد و هم آداب و سنت ها و باور ها و مناسک و شیوه زیست آدمیان را بازگو می نماید.

این گستره پردامنه در سرزمین ما، با زبان فارسی معنا یافته است؛ گنجینه ای بس گرانقدر که در عین قدمت، همچنان زاینده و پویا است و با وجود گذر از تلاطم رویداد ها و تاخت و تازها، هم بهره نیکو از ظرفیت های زبانی سایر همنوعان برده و هم با حفظ بسیاری از ریشه ها و منشأها، اصالت خود را پاس داشته است. اقیانوس ژرف ادب و هنر و فرهنگ کهن و جدید این دیار که با زبان دلنشین فارسی، امواج بلند خود را به ساحل معرفت و ذائقه و فهم بشر می رساند، همچنان آکنده از گوهر های ناب در عمق است و بر ما وارثان تاریخ این سرزمین است که در مراقبت و بهره گیری از این میراث ارجمند بشری، تلاشی صدچندان پیشه کنیم.

حوزه چاپ و نشر، با توجه به گستره پروسعتی که در فراوری کالا های گوناگون دارد و امروزه آستانه ای نزدیک به همه مناسبات زندگی آدمیان را دربردارد، عهده دار وظیفه ای بسیار پررنگ تر از سایر فعالیت ها است. جدا از کتاب و نشریات که بارزترین نمود فرهنگی زبان در عرصه نوشتارند، بقیه محصول های چاپی درصد بسیار بیشتری از حجم و ظرفیت این حوزه را شامل می شوند و در بسته بندی و تهیه برچسب و نمود های آوازه گرانه کالا های مختلف بهداشتی، دارویی، سرگرم سازی، خوراکی، فنی و صنعتی، امنیتی، مالی، وسایل خانگی، نوشت افزار، پوشاک، و بقیه جنبه های زندگی، صندلیی بس پرتنوع و پرشتاب و پرحجم برای این عرصه تعریف نموده اند. در هر یک از این کالاها، چه جعبه لنت ترمز باشد و چه بسته بندی بستنی، چه برچسب روی شیشه دارو باشد و چه نشان روی مداد دانش آموز، چه نوشتار مندرج بر کارتن یخچال و چه تقویم آویخته بر دیوار؛ همگی حامل فرهنگ زبان و نوشتار و واژگان هستند و خواه ناخواه، در صندلی یک رسانه کوچک، اما با برد سریع و نامحسوس و موثر، قرار می گیرند. در چنین هیاهوی فراوری و عرضه و بهره، بی گمان زبان فارسی ظرفیت های خود را در صورت پاسداشت درست آن از سوی سفارش دهندگان و چاپخانه داران، بروز می دهد و بر غنای فرهنگی اش افزوده خواهد شد.

اما و صد، اما که این ماجرا، با تأسف فراوان، آن سان که باید و شاید، جدی انگاشته نمی گردد و زبان مندرج بر بسته بندی و برچسب و اعلان بسیاری از کالاها، ملغمه ای بی هویت و کژمدار و بدشکل از واژه های جعلی و ترکیبی و بیگانه است که دستاوردی جز تهی سازی توان نسل جدید این دیار از به کارگیری درست زبان رسمی و مادری شان ندارد و افزون بر آن، نوعی فریبِ مشتریان هم به شمار می رود که ایشان را به خیال خارجی بودن کالای فراوریی داخل، در فراگردی که متأسفانه به دلایل مختلف، جنس خارجی را مرغوب تر از جنس داخلی می انگارد، به طمع خرید وامی دارد و جدا از ستم به زبان فارسی، حق بنیادین مشتری را در آگاهی از ماهیت فراوریی کالا نادیده می گیرد.

پاسداشت زبان فارسی در این عرصه پرگستره، وظیفه همه نهاد های مربوط فرهنگی و زبانی و رسانه ای و حقوقی است؛ چه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از فعالیت ها و بسترسازی ها و صدور مجوزها، و چه اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات تجاری در تأیید نام سازمان ها و محصولات شان، و چه سازمان صدا و سیما در پخش آگهی های بازرگانی و برنامه های فراوریی، و چه فرهنگستان زبان در معرفی و ترویج خلاقانه واژه های روان و مأنوس، چه تشکیلات صنفی مختلف که به فراوری کالا مشغولند.

دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در طول سال ها، بر اساس وظیفه قانونی خود، یکی از مهم ترین معیارهایش در صدور مجوز های مربوط، رعایت زبان فارسی بوده و به این مهم نیز درباره هر محصولی که به وزارتخانه ارسال شده تا مجوز های لازم را بگیرد، همت گماشته است، ولی به دلیل بعضی ناهماهنگی های برون سازمانی در سایر نهاد های فرهنگی/رسانه ای، و مسائل مربوط به تأمین اعتبارات مصوب برای نظارت های مقتضی، ناهنجاری های زبانی و نوشتاری در بعضی کالا های چاپی جاری است. امید است این شرایط، با هماهنگی های بیش تر بقیه سازمان ها و گشایش تأمین اعتبار های مربوط، بهبود یابد و با برنامه هایی که در حال حاضر در دفتر امور چاپ و نشر در حوزه پاسداشت زبان فارسی در حال تدوین است و در صورت تأیید واپسین در حوزه های مدیریتی کلان، اعلام رسانه ای خواهد شد، روندی پویاتر در طرح های نوشتاری و زبانی مندرج در کالا های چاپی در پیش گرفته گردد.

روز پاسداشت زبان فارسی، که با خوش ذوقی، با روز بزرگداشت بزرگمرد زبان فارسی، فردوسی ارجمند، همراه شده است، برای همه ما فارسی زبانان و ایرانیان، نمادی مهم از توجه به سرمایه پرارج تاریخی و فرهنگی مان است. این یادمان را گرامی می داریم و با شادروان محمدتقی بهار زمزمه می کنیم:

هر کجا گیرم قلم در دست و بگشایم زبان.

چون سخن گیرند دانایان ز یکدیگر مرا

تا زبان پارسی زنده است، من هم زنده ام

ور به خنجر حاسد دون بر درد حنجر مرا