درگیری نظامی میان آمریکا و ایران طی 70 روز آینده محتمل نیست
به گزارش وبلاگ صنعت چاپ، ابوالفتح در خصوص احتمال درگیری نظامی میان آمریکا و ایران گفت: تحلیل من این است که طی 10 هفته آینده هرچند احتمال وقوع این چالش ها به نسبت گذشته بیشتر شده است ولی وقوع این اتفاق بزرگ باز هم محتمل نخواهد بود. تصور نمی کنم ترامپ تمایل داشته باشد
به گزارش گروه رسانه های وبلاگ صنعت چاپ به نقل از فرهیختگان، این روزها اخباری درخصوص اقدامات احتاقتصادی آمریکایی ها در 70 روز آینده یعنی ایام منتهی به سرانجام دوره ریاست جمهوری ترامپ به گوش می رسد که بیشتر از گذشته حکایت از متزلزل شدن شرایط منطقه غرب و جنوب غرب آسیا دارد. برخی رسانه ها از احتمال وقوع یک درگیری نظامی خبر می دهند و درعین حال برخی آن را منتفی می دانند. برای ارزیابی این اتفاقات که البته بخش عمده ای از آنها می تواند مستقیما به نتیجه انتخابات ایالات متحده هم مربوط باشد، با امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا به گفت وگو نشستیم و نظرات او را جویا شدیم. مشروح این گفت وگو در ادامه از نظر می گذرد.
ورود به هر درگیری نظامی امکان موفقیت ترامپ و جمهوری خواهان در انتخابات های آینده را تضعیف می کند
با توجه به تغییر وزیر دفاع آمریکا و تحرکات نظامی در منطقه برخی از وقوع یک درگیری نظامی میان ایران و آمریکا خبر می دهند. ارزیابی شما از وقوع چنین اتفاقی طی 2 ماه آینده چیست؟
اگر ترامپ در انتخابات شکست بخورد یعنی فرض را بر این بگذاریم که نتیجه انتخابات پیروزی بایدن است و اوست که 20 ژانویه ریاست جمهوری را در دست می گیرد، آنگاه دولت ترامپ در 10 هفته باقی مانده فشار حداکثری بر ایران را به حداکثر خود افزایش می دهد یعنی هر آنچه در توان آمریکا باشد، در عرصه غیرنظامی انجام می دهد. آمریکایی ها احتمالا هرآنچه در توان داشته باشند در حوزه تحریم ها، ذیل موضوعات مختلف، اعم از تروریسم، حقوق بشر و... همچنین تحریم افراد حقیقی و حقوقی احتمالا اعمال خواهند کرد. علاوه بر این ممکن است اقدامات تحریک آمیزی هم انجام دهند، مثلا به اقداماتی چون ایجاد مزاحمت هایی برای تردد نفتکش های ایرانی متوسل شوند اما گمان می کنم بحث نظامی نباید قابل تصور باشد، گرچه احتمال این امر افزایش می یابد اما معتقدم هم دولت و هم ساختار سیاسی ایالات متحده آمریکا علاقه ای برای ورود به جنگ نظامی ندارند و به جای آن تمرکز خود را روی جنگ های قرن بیست ویکمی که جنگ اقتصادی و سایبری و نیابتی است می گذارند.
نکته دیگر این است که اگر دونالد ترامپ همچنان امید داشته باشد که در صحنه سیاست آمریکا باقی بماند هرچند با وجود شکست در انتخابات امسال و مثلا بخواهد برای انتخابات سال 2024 سرمایه گذاری کند یا اساسا حزب جمهوری خواه بخواهد تمرکز روی انتخابات 2022 و 2024 داشته باشد، به احتمال زیاد دونالد ترامپ جنگی را شروع نمی کند چون یکی از نقاط قوت ترامپ در آمریکا که پایگاه رای او را نیز افزایش داد این بود که او خود را فردی ضدجنگ معرفی کرد و جزء افتخارات او این بود که از معدود روسای جمهوری به شمار می آید که وارد هیچ جنگی نشده است. ترامپ وعده داده بود به جنگ های بی سرانجام، سرانجام می دهد. اگر ترامپ بخواهد علیه ایران یا هر کشور دیگری اقدام نظامی انجام دهد، نام او در تاریخ آمریکا به عنوان کسی که جنگ جدیدی آن هم در دو ماه سرانجامی ریاست جمهوری به راه انداخت، باقی می ماند! از این جهت من این امر را محتمل نمی دانم ولی دونالد ترامپ و شگفتی های همیشگی او تعیین است و این اقدامات نظامی را نمی توان کاملا منتفی دانست.
چرا می گویید اگر قرار باشد از سیستم خارج گردد این فشار حداکثری را افزایش می دهد؟
به دو دلیل. اول، ترامپ از اینکه ایران از درخواست او تمکین نکرد برآشفته و خشمگین است و ممکن است بخواهد انتقام جویی شخصی داشته باشد یعنی به تلافی اینکه ایران تن به این خواسته نداده تا روز آخر زهر خود را می ریزد. نکته دیگر این است که برای دولت بعدی راه برگشت به برجام را تا حد امکان سخت کند، البته غیرممکن نیست ولی می خواهد هزینه را بالا ببرد که دولت بایدن به راحتی به برجام بازنگردد.
علاوه بر این ممکن است این هدف را نیز در ذهن داشته باشند که اگر ایران در دولت بایدن مذاکراتی انجام داد و آمریکا به برجام بازگشت به نحوی تبلیغ کنند که فشار حداکثری دولت ترامپ بود که منجر به این شد که دولت بایدن بتواند وارد مذاکره گردد و امتیازاتی بگیرد. بنابراین از این نظر ممکن است فشارها را حداکثری کنند. از یک سو می خواهد جلوی توافق راحت را بگیرد و از سوی دیگر اگر توافق شد به حساب دستاوردهای فشار حداکثری بگذارد.
با شرایط امروز ایالات متحده چقدر ترامپ امیدوار است جایگاه خود را در انتخابات بازیابی کند و با بازگرداندن آرا به پیروزی برسد؟
واقعا نمی دانم. این فرضیه غیرممکن نیست. به لحاظ تئوریک امکان پذیر است چون نتیجه انتخابات هنوز تعیین نشده است. رسانه ها اعلام کرده اند که جو بایدن چه تعداد الکترال دارد و دونالد ترامپ چه تعداد. این برآوردی است که رسانه ها کرده اند. هنوز شمارش آرا تمام نشده است. باید این شمارش تمام گردد و بعد مقامات اجرایی ایالت ها آمار نهایی را اعلام کنند و بعد از آن الکترال کالج ها رای بدهند و واقعا هنوز معلوم نیست مثلا در ایالت پنسیلوانیا همه به بایدن رای دادند و یا تعدادی هم به ترامپ رای دادند.
بنابراین شرایطی که الان اعلام می گردد برآورد رسانه هاست و تا روز 6 ژانویه 2021 که پاکت های معروف در کنگره آمریکا باز می گردد و آرا قرائت و جمع زده می گردد و عدد نهایی از آن فرآیند استخراج می گردد، تعیین نیست چه کسی رئیس جمهور است. پرونده شکایت ها مطرح شده است و بستگی دارد ادله ای که تیم ترامپ ارائه می دهد چیست و مستندات چه مواردی است و دادگاه ها چه چیزی را حکم می دهند، حکمی که صادر می گردد در نهایت به نفع بایدن یا ترامپ می گردد؟ هیچ کس چیزی نمی داند و فقط می دانیم شرایط فعلا بلاتکلیف است. تیم ترامپ ابراز امیدواری می کند که ورق برمی گردد ولی اینکه بلوف یا خوش بینی است را نمی توانم بیان کنم.
معلوم بود که سرنوشت انتخابات آمریکا پای صندوق های رای تعیین نخواهد شد
با توجه به فضای سیاسی کنونی، اظهارنظرها و وقایع میدانی ارزیابی خود شما از این شرایط چیست؟ آیا این جهت برای ترامپ توام با موفقیت هایی خواهد بود؟
من قبلا در ایام قبل از انتخابات هم سعی کردم که هیچ گونه پیش بینی درخصوص نتیجه انتخابات نداشته باشم، دلیل این اقدام هم پیچیدگی های فراوان انتخابات در آمریکا است چراکه اساسا معتقدم سرنوشت انتخابات آمریکا حداقل در سال 2020 پای صندوق های رای تعیین نخواهد شد و کار به دعواهای حقوقی در این کشور خواهد رسید که در آنجا هم هیچ کس نمی داند چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. به نظر من همچنان پیش بینی نتیجه این انتخابات بسیار بسیار سختتر از انتخابات سال 2000 خواهد بود، چراکه در آن انتخابات تنها چالش بر سر آرای یک ایالت بود. در آن انتخابات دعوای بوش و الگور بر سر تعداد آرای بسیار کمی بود و بعد از فراز و فرودهایی چون شمارش دستی آرا، بوش با فزونی 570 رای توانست آرای الکترال فلوریدا را به دست آورد و نهایتا وارد کاخ سفید شد.
در انتخابات امسال اما درگیری بر سر حداقل 4 ایالت است و حجم آرای مورد مناقشه هم بسیار بالاست، اکنون در مواردی اختلاف این دو نفر 30 یا 40 هزار رای است و این خود مساله مهمی است. تا به امروز معمولا روال کار بر این بوده که در نتیجه شکایت ها و بازشماری ها و نهایتا حکم دادگاه در حد 500 تا هزار رای جابه جا می شده است و این در ایالتی که فاصله کم است مثل ایالات جورجیا ممکن است سرنوشت انتخابات را تغییر دهد اما در ایالتی مثل آریزونا که فاصله 46 هزار رای است بسیار بسیار دور از ذهن است که شرایط به نفع ترامپ تغییر کند اما خب غیرممکن نیست.
میان جمهوری خواهان شکاف ایجاد شده اما این به معنای این نیست که حزب پشت ترامپ را خالی کرده است
برخی معتقدند جمهوری خواهان پشت ترامپ را خالی کردند؟ ارزیابی شما چیست؟
هر روز تعدادی از جمهوری خواهان پیروزی بایدن را تبریک می گویند ولی سران حزب مثلا رهبر اکثریت سنا یا رهبر اقلیت مجلس کنندگان، رئیس کمیته ملی حزب، روسای کمیته ها در سنا، مقام ارشد در کمیته های مجلس کنندگان، برخی از فرمانداران و... همچنان پشت ترامپ ایستاده اند و محکم هم هستند. ولی خب شکاف درون حزب جمهوری خواه از قبل انتخابات، از زمان 2016 شروع شده بود و برای مثال خاندان بوش، خانواده مک کین، افرادی همچون میت رامنی و... از سال ها قبل با ترامپ زاویه داشتند و لذا این مساله تازه ای نیست. ولی با همه این احوال تا زمانی که سران حزب پشت ترامپ هستند و از او حمایت می کنند، نمی توانیم بگوییم که جمهوری خواهان پشت او را خالی کرده اند. ناگفته نماند که این شرایط به معنای ایجاد یک انشقاق در حزب جمهوری خواه است و هرچه این شرایط تداوم داشته و طولانی تر گردد شکاف درونی حزب بیشتر خواهد شد و به یک جنگ درون حزبی هم تبدیل می گردد.
سیستم سیاسی آمریکا به عنوان رهبر و الگوی دموکراسی در دنیا خدشه دار شده است
از دیدگاه شما برگزاری انتخابات با این شرایط و تداوم درگیری در همین سطحی که امروز هست، آیا ضربه ای به اعتبار و هژمونی آمریکا بود؟
دقیقا، اتفاقا به این دلیل که امسال رسانه های مجازی، شبکه های اجتماعی و به اصطلاح رسانه های آلترناتیو خیلی درگیر وقایع انتخابات بودند، و از طریق همین رسانه ها بخش عمده ای از مردم دنیا به سرعت در جریان اتفاقات درون ایالات متحده قرار می گرفتند، ماهیت نظام انتخاباتی و سیاسی آمریکا برای همه روشن شد. معلوم شد که این سیستم چقدر پرچالش، پر دردسر و به اصطلاح فشل است و حالا علاوه بر اینکه مردم آمریکا درک عینی از این واقعیت دارند بسیاری از مردم دنیا هم آن را شناخته اند و اساسا اکنون این سوال برای خیلی ها مطرح است که آیا نظام انتخاباتی ایالات متحده عادلانه است یا خیر؟ تقلب چقدر ممکن است اتفاق بیفتد؟ مهندسی انتخابات چگونه و تا چه اندازه ای احتمال وقوع دارد و....
اگر دقت کنیم می بینیم که تا به امروز قدرت نرم آمریکا در میان کشورهای دنیا از نفوذ بالایی برخوردار بوده و به عنوان نمونه ای شاخص آمریکا، رهبر و طلایه دار دموکراسی در دنیا و میان بسیاری از کشورها به شمار می رفته است اما اکنون نواقص خود را نشان داده و همه دنیا درحال مشاهده آن هستند که چنین کشوری که زمانی الگوی دموکراسی مبتنی بر رای مردم بوده این حجم از تقلب، بی عدالتی، نابرابری و مهندسی انتخابات در آنجا درحال وقوع است. این اتفاق هم ربطی به ترامپ و بایدن و جمهوری خواه و دموکرات ندارد و به ساختار انتخاباتی آمریکا مربوط است. این مسائل اکنون آنقدر زیاد است که شاید بروز همه آنها در یک کشور در حال توسعه آفریقایی یا آسیایی هم کمتر قابل تصور باشد. بنابراین باید بدانیم که این اتفاقات به مرور میزان اعتماد به نظام سیاسی آمریکا را در خارج از مرزها کاهش خواهد داد و تضعیف می کند.
درگیری با ایران طی 70 روز آینده محتمل نیست
گفتید این فشار حداکثری در 70 روز آینده ممکن است حداکثری تر بگردد. البته تاکید کردید که درگیری نظامی را متصور نیستند. برخی اما تحولات اخیر را منتهی به یک ضربه موقت و دفعی نظامی می دانند. ارزیابی شما چیست؟
این شرایط خیلی قابل پیش بینی نیست. اکنون به لحاظ تئوریک این امکان وجود دارد که آمریکا اقدامی علیه ایران انجام دهد اما اینکه شدنی است یا نه و اینکه واکنش ایران چیست را کسی نمی داند. تا امروز آقای ترامپ نشان داده که در این خصوص خویشتنداری کرده است. اگر کتاب جان بولتون را نگاه کنید می بینید که در بخشی نوشته که در آن ماجرای معروف، تمام تصمیم گیری ها انجام شد، حتی بیانیه پس از حمله هم نوشته شده بود و من چون فکر می کردم باید تا صبح در کاخ سفید باشم برای استحمام به منزل رفتم اما موقع بازگشت به کاخ سفید ترامپ تماس گرفت و گفت که از حمله به ایران منصرف شده است.
الان هم تحلیل من این است که طی 10 هفته آینده هرچند احتمال وقوع این چالش ها به نسبت گذشته بیشتر شده است ولی وقوع این اتفاق بزرگ باز هم محتمل نخواهد بود. تصور نمی کنم ترامپ تمایل داشته باشد وجهه ای که در این سال ها برای خود به عنوان یک چهره یا به عبارتی قهرمان ضدجنگ ساخته را یک شبه تخریب کند. وارد شدن به یک جنگ می تواند عواقب سختی داشته باشد که بعدا همه آنها به نام ترامپ نوشته گردد. او از معدود روسای جمهور ایالات متحده است که در دوران ریاست جمهوری وارد هیچ جنگ جدیدی نشده است.
حتی اگر ترامپ در دوره بعد انتخابات ریاست جمهوری نخواهد که نامزد گردد، حزب جمهوری خواه همچنان اعضای جاه طلبی دارد که فکر رقابت با بایدن یا هریس را در دوره بعد در سر داشته باشند. لذا معتقدم با چنین کاری جمهوری خواهان شانس خود را برای موفقیت در چنین رقابتی از دست خواهند داد و لذا تلاش می کنند چنین اتفاقی رخ ندهد.
منظور شما از آن عواقب واکنش ایران است؟
بله، هیچ کس نمی داند اگر آمریکا بخواهد با ایران وارد یک درگیری گردد، واکنش ایران چه خواهد بود، مثلا اگر ایران در پاسخ به این اقدام، یک جنگ گسترده ای را تدارک ببیند و منطقه دچار آشوب بگردد.
از قلم نیاندازید که 20 سال از ماجرای حمله جرج بوش به افغانستان و عراق گذشته است اما همچنان از وی و حتی دموکرات هایی که با این حملات همراهی کردند به بدی یاد می گردد.
تاکید می کنم آن کسی که اولین شلیک را می کند به هیچ عنوان نمی تواند مطمئن باشد که خودش هم آخرین تیر را شلیک خواهد کرد و به جنگ می تواند سرانجام دهد، لذا بسیار محتمل است که شرایط از کنترل خارج گردد بنابراین ریسک بسیار بالایی دارد. معتقدم اگر آمریکایی ها این نگرانی ها را نداشتند حتما بعد از وقایعی چون آرامکو یا عین الاسد واکنش نشان می دادند، اگر خویشتنداری کرده اند به این علت است که نمی دانستند برآورد از عواقب یک اقدام نظامی چه خواهد بود.
در عین حال معتقدم آنها ابزارهایی دارند که می توانند آنها را فعال کنند، اینکه کل اقتصاد ایران را ذیل عنوان تحریم های تروریستی ببرند از جمله این اقدامات است و بسیار هم محتمل تر از ورود به یک درگیری نظامی. لذا وقتی آنها چنین ابزاری دارند چرا باید وارد یک چالشی شوند که ممکن است گریبانگیر خودشان گردد.
اخبار گروه سایر رسانه ها صرفا بازنشر اخبار سایت ها و خبرگزاری هاست و وبلاگ صنعت چاپ هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.
بازگشت به صفحه رسانه ها
منبع: خبرگزاری تسنیم