روی خوش قاره سبز به اژدهای زرد - وبلاگ صنعت چاپ

به گزارش وبلاگ صنعت چاپ، سران اتحادیه اروپا عصر روز گذشته بیست و دومین نشست مشترک با چین را به منظور تقویت روابط دو جانبه در سایه انزوای امریکا، به صورت مجازی برگزار کردند.

به گزارش شینهوا، در این نشست که نخستین جلسه سران جدید اتحادیه اروپا با چشم بادامی ها و نخستین نشست بین المللی پس از شیوع کرونا به شمار می رفت، اتهامات وارد بر چین در زمان شیوع کرونا، راه های پیشگیری و تهیه واکسن کووید19 در اولویت بررسی قرار داشت و طرفین نیم نگاهی نیز به تقویت روابط اقتصادی، تجاری و ارتباطی، آب و هوا، امنیت و دفاعی داشتند. در عین حال موضوع سلطه چین بر هنگ کنگ و نقض حاکمیت و مسائل حقوق بشری این منطقه نیز مورد بررسی قرار گرفت.

به باور ناظران و اندیشکده های بین المللی اهمیت این نشست از آن جهت مطرح است که طرفین پس از رهایی نسبی از بحران شیوع با تجربه یکسانی پای میز مذاکره نشسته اند و بدون شک بهبود و تحکیم روابط دو قدرت را در آینده نوید می دهد. در حالی که گوئتالز، تحلیلگر مطالعات آسیایی اروپا معتقد است: این نشست مجازی می تواند ثابت کند که مذاکرات سرمایه گذاری دو طرف در جریان است؛ اتفاقی که برای هر دو طرف سودمند خواهد بود، شی مینگکی، تحلیلگر مسائل اروپا نگرانی اروپاییان را قابل درک می داند و می گوید: روابط چین و اروپا در سال های اخیر دستخوش چالش های بسیاری شده است اما با این حال نتوانسته است روابط اقتصادی قوی دو کشور را با مشکل روبه رو کند. ایستوان اوجهلی یکی از اعضای مجلس اروپا و قائم مقام کمیته گردشگری نیز معتقد است: با توجه به اینکه ماهیت تهدیدها (سلامت و حملات تروریستی و...) در جهان تغییر کرده است و ویروس کرونا ثابت کرده هیچ مرزی برای این تهدیدات وجود ندارد ضروری است که کشورها همکاری های چند جانبه و مستحکمی را پایه ریزی کنند. این امر در سایه درک تاریخ و فرهنگ، می تواند روابط بلندمدت و قدرتمندی را ایجاد کند.

تغییر معادله قدرت در سایه کرونا

به باور ناظران آنچه که بر لزوم روابط بیشتر چین و اتحادیه اروپا صحه می گذارد، این است که بحران شیوع کرونا، معادله قدرت در جهان را تغییر داده و جهانی شدن دیگر معنی سابق خود را ندارد. به عبارت دیگر در شرایط بحران، تقابل معنی نداشته و تنها میز مذاکره جواب می دهد. بنابراین در جهان فعلی که یک جانبه گرایی در حال گسترش است، تقویت روابط چند جانبه در بحران های بهداشتی و تقویت مدیریت درمان اهمیت بیشتری پیدا می کند.

به نوشته چاینادیلی، در این ضروریات جهانی، شی جین پینگ در حالی با سران اتحادیه اروپا دیدار کرد که کشورش با اتهام عدم شفاف سازی در آغاز بحران کرونا مورد هجمه سنگینی از سوی سران اروپا قرار داشت. رئیس جمهوری چین برای اینکه در این شرایط منافع خود را در قاره سبز از دست ندهد، تا زمان انجام این دیدار، مذاکرات تلفنی با برخی رهبران اروپایی مانند آنگلا مرکل صدراعظم آلمان انجام داد. بواقع چین با علم به اینکه قدرت اتحادیه اروپا بزودی در اختیار آلمان قرار خواهد گرفت مذاکرات را با این کشور آغاز کرد و سپس سراغ فرانسه رفت. با این فرآیند، پیامی که رهبران چین و اروپا به جهان دادند دو جمله بود: با وجود تفاوت ها، همکاری ها در سایه تقویت روابط ادامه دارد.

آنچه مسلم است شیوع کرونا و در پی آن تلاش های مشترک برای پیشگیری از همه گیری ویروس، ساخت واکسن و... اروپا و چین را به یکدیگر نزدیک کرد.

دینگ چان، رئیس مرکز مطالعات اروپایی دانشگاه فودان گفت: در شرایط پیچیده کنونی که کرونا پوپولیسم را در بسیاری از جوامع تقویت کرده است، خروج امریکا از ساختار بهداشت جهانی، تنش ها میان امریکا و چین را بیشتر کرد و همین امر میان چین و اروپا نیز فاصله انداخت بنابراین با این مقدمه می توان مطمئن بود که این نشست در بهترین زمان برگزار شده و نتیجه اش برد- برد است.

در این میان آنچه سران اتحادیه را به چالش کشانده است دوراهی میان امریکا و چین است و برای فرار از این شرایط منافع و ارزش های شخصی را در اولویت روابط قرار داده اند. این در حالی است که هفته گذشته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اروپا گفت: چین یک قدرت در حال رشد در سیاست جهانی است و به همین دلیل اروپا تمایل به ارتباط با این کشور از مسائل مربوط به بحران تا آب و هوا و ارتباطات دارد. تمامی اینها در سایه یک دستور جلسه خوب می تواند روابط خوبی را در پی داشته باشد.

کمیسیون اروپا درصدد است که دولت چین را وادار به عقب نشینی از مواضع خود در هنگ کنگ کرده و مجوز بازرسی کنندگان حقوق بشر سازمان ملل در منطقه مسلمان نشین ژین جیانگ را بگیرند. این چشم انداز در حالی ترسیم شده است که اروپا بخوبی می داند هر گونه مخالفت از سوی چین در این جهت، تبعات سنگینی بر پیکره روابط دو جانبه خواهد داشت.

دو راهی اروپا در جهان نو

سال 2020 با قواعدی خارج از نظم جهانی پیش رفت و شرایط سختی به وجود آورد. اروپا نیز در این طوفان، گرفتار دوراهی سختی شد. شرایطی که به نوشته فارین پالسی، کشورهای قاره سبز را در انتخاب؛ چین به عنوان کشوری که تابع نظم جهانی و نه قوانین است و امریکا که رئیس جمهوری آن به هیچ کدامشان اعتقادی ندارد، به چالش کشانده است. اما با وجود این، اتحادیه اروپا نمی تواند شی جین پینگ یا دونالد ترامپ را نادیده بگیرد. آنها باید برای جهانی نو برنامه ریزی کنند؛ جهانی که دیگر امریکا مانع اصلی اجرای نظم بین المللی نیست و امنیت اروپا و قدرت اقتصادی چین تحت لوای ارتش جهانی ضمانت خواهد شد. در این جهان تازه اروپا در جهت تبدیل شدن به بازیگر مستقل بین المللی بدون آنکه متأثر از امریکا باشد، پیش می رود تا بتواند در برابر رقبا قدعلم کرده و از منافع و ارزش هایش دفاع کند. بنابراین در این مرحله است که واکنش اروپا به اختلافاتی که با چین داشته کمرنگ شده و حتی برخی از آنها را توجیه پذیر می بیند. آنچه مسلم است تجارت با چین بویژه در پساکرونا برای اقتصاد اروپا حیاتی خواهد بود.

با این حال اگر اروپا، چین را رقیبی سیستماتیک بداند در این نشست ممکن است با تأکید بر ارزش های خود مثلاً اعطای پناهندگی به شهروندان هنگ کنگ را مطرح کند که حقوق آنها در معرض خطر قرار گرفته است. درست مانند همان روشی که بوریس جانسون در انگلیس پیش گرفته است. اما ممکن است در سایه منافع اروپایی این دست مسائل مورد اختلاف را کمرنگ تر ببیند و با روی گشاده از چین استقبال کند چراکه پکن در برابر خشونت و انتقاد از سیاست هایش سکوت نخواهد کرد.

سران اروپا بخوبی می دانند یکی از منافع جهانی شدن این است که اقتصاد چین به تجارت با غرب وابسته است همان طور که غرب نیز به روابط تجاری با چین تکیه دارد. صادرات چین به اتحادیه اروپا و امریکا، 20 درصد کل صادرات و 6 درصد تولید خالص این کشور را تشکیل می دهد و به همین خاطر چین اغلب تهدید به ایجاد تنش های اقتصادی-که در عمل بی نتیجه است- می کند.

اروپا در شرایط عادی روابط نزدیکی با امریکا داشت اما وزیر خارجه این کشور در نشست اخیر توافق های اندکی با اروپا انجام داد و مذاکرات آن با چین را نادیده گرفت. در این میان بحث اتکای نظامی اروپا به امریکا مطرح بود که با طرح ترامپ در کاهش نیروهای نظامی، سبب بی اعتمادی اروپایی ها به امریکا شد. بدون شک در شرایط پساکرونا این شرایط برای اروپا بغرنج تر نیز خواهد شد اما اروپا چاره ای جز میانه داری ندارد.